Arch Enemy – Stigmata (Century Media Records, 1998)
Stigmata. Waarom vernoem je een album naar een instrumentaal nummer van twee minuten? Waarom noem je een instrumentaal nummer van twee minuten Stigmata? Het is een lekker nummer, maar als ik er naar luister denk ik nou niet meteen aan stigmata. Ik mag altijd graag denken dat er een diepere betekenis zit achter dit soort titels maar dit lijkt me een typisch geval van een woord dat cool klinkt en bloedige/christelijke connotaties heeft. Stigmata van Arch Enemy moet het bovendien duidelijk afleggen tegen Stigmata van Abstrakt Algebra in een AZ/CD standoff.
Niet dat het album Stigmata geen pluspunten kent. Beast of Man is een verdomd lekkere opener. Eerst erg snel en agressief, tot het tijdens het refrein wat melodieuzer wordt, maar nergens trager. Lekkere crunchy productie ook. Hier en daar kraakt het zelfs een beetje, maar dat heeft zo zijn charme. Al die Zweedse melodische death metal bands gingen bij Fredrik Nordström langs voor hun productie, maar hij gaf elke band wel een eigen geluid mee. Die agressieve opener wordt gevolgd door Stigmata, wat prima werkt als kort intermezzo met lekkere gitaarleads, maar hierna zakt het album een beetje in. Het grootste probleem is dat er te veel herhaling is. De meeste nummers zouden een stuk beter zijn als ze na de gitaarsolo’s afgekapt werden, maar dan wordt meestal het eerste vers en het refrein nog eens herhaald.
Case in point: Dark of the Sun. Dit zou een heerlijk nummer van vier minuten kunnen zijn, maar jammer genoeg duurt het zeven minuten, waardoor het een groot deel van zijn kracht verliest. Maar dat is altijd nog beter dan Let The Killing Begin, want dat is gewoon op alle fronten een waardeloos nummer. Ik ben nooit iemand geweest die Johan Liiva’s vocalen volledig heeft afgeschreven, maar dat is vooral omdat ik zijn werk met Hearse zo leuk vind. Op Let The Killing Begin klinkt hij echter vooral tijdens het refrein compleet ongeïnteresseerd in het nummer dat hij zingt. Combineer dat met een drumpatroon waarvan ik wel snap dat het een goed idee leek, maar dat gewoon niet werkt en je hebt een waardeloos nummer. Natuurlijk gooien Michael en Christopher Amott er nog een aardige solo in op het eind, maar dat doen ze een heel album lang op elk nummer, dus dat telt niet als een pluspunt. Als ik een album lang gitaarsolo’s wil horen zet ik Yngwie Malmsteen wel op. Bovendien is de gitaarmelodie tijdens het refrein zo waardeloos dat hij al het goede gitaarwerk opheft.
Het voordeel van een duidelijk dieptepunt middenin een album is dat er hierna een duidelijke stijgende lijn waar te nemen is. Black Earth duurt nog steeds te lang, maar ze gaan voor iets episch en dat lukt aardig. Tears of the Dead is zelfs weer erg goed. Met synths zoals ik ze graag hoor in mijn death metal: subtiel sfeer toevoegend op de achtergrond en alleen op momenten dat het gepast is. Zelfs de tekst (daar gaat hij weer met zijn death metal teksten die niemand verstaat of iets kunnen schelen) is erg goed, over een soldaat die enkel orders opvolgde maar geplaagd wordt door herinneringen aan de gruweldaden van de oorlog. Als langste nummer op het album zou je verwachten dat ik afsluiter Bridge of Destiny ook niet trek, maar dat nummer heeft juist voldoende afwisseling om te blijven boeien. Het is bovendien een perfect voorbeeld van een nummer waar het solo-extravaganza wel iets toevoegt. Stigmata is vooral een frustrerend album, omdat de hoogtepunten ook echt hoogtepunten zijn, de dieptepunten echt dieptepunten zijn en zoveel nummers met wat kleine veranderingen zoveel beter kunnen zijn.